top of page

Verkeerslawaai in Zwijnaarde

Geluidshinder is de meest voorkomende vorm van milieuhinder en het straatverkeer is daarbij de grootste hinderbron. Omwille van 2 snelwegen (E17 en E40), een ring (R4) en een weg met 2x2 rijstroken (N60), waar samen ± 250.000 voertuigen per werkdag over rijden, heeft meer dan 42% van de Zwijnaardse inwoners er last van – zo blijkt uit de omgevingsanalyse van de stad (2018). Volgens het recentste leefbaarheidsonderzoek ondervindt 21% van de Vlaamse bevolking geluidshinder. In Vlaamse centrumsteden is dit 35% (stadsmonitor 2017). Uit vergelijkingen blijkt dat Zwijnaarde meer dan gemiddeld heeft te lijden onder het verkeerslawaai.

​

De geluidsbelastingskaarten tonen aan dat de geluidsnorm van 70 dB (decibel) langs de grote verkeersassen is overschreden. 4,5% van de Gentse bevolking wordt hieraan blootgesteld. In Zwijnaarde zal dit wellicht (veel) meer zijn. Er treden gezondheidsproblemen op vanaf 53 dB, zo waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie. Op zowat de helft van het Zwijnaardse grondgebied wordt er meer dan 55 dB gemeten. Enkel in de wijk Hekers en rond Vogelheide is het stiller.

​

Een Europese richtlijn van 2002 verplicht het gewest en de stad om de schadelijke effecten van het omgevingslawaai te verminderen. De hinderkaarten en actieplannen moeten elke 5 jaar geëvalueerd en aangepast worden. Eind 2018 werd voor de agglomeratie Gent een geluidsactieplan 2019-2023 opgesteld. T.o.v. het vorige plan zijn er geen nieuwe beleidsintenties, acties of financiële middelen voorzien. Het Gents MilieuFront laakt de beperkte ambitie van dit plan en diende bezwaar in. De stadsadministratie roept de gemeenteraadsverkiezingen in als excuus. Het nieuwe stadsbestuur zal tegen 2020 beslissen over een aanvulling op dit plan.

​

Het probleem ligt echter vooral bij de gewestwegen. Het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) geeft in publicaties en op haar website een overzicht van de mogelijke geluidswerende maatregelen.

​

Omdat vanaf +/- 30 à 35 km/u het rolgeluid van de banden het motorgeluid overstemt, levert een snelheidsvermindering van 120 km/u naar 90 km/u op snelwegen slechts een geluidsreductie op van 1 dB. Voor vrachtwagens ligt dit kantelmoment rond +/- 50 à 55 km/u. Bij hoge snelheden is er ook het aerodynamisch geluid, veroorzaakt door windturbulenties rond voertuigen. Bijgevolg hebben stille motoren weinig impact. Als het geproduceerd geluid met 3 dB daalt, halveren de geluidscontouren. Vandaar dat geluidswerende maatregelen aan de bron het meest effect hebben. Een weg in een sleuf (met verlaagde ligging), in een tunnel of een overkapping zijn tot dusver geluidstechnisch de beste oplossingen, maar ook de duurste.

​

De vlakheid van de weg speelt ook een belangrijke rol. Het zgn. fluisterasfalt (of zeer open asfaltbeton) is hier geen optie omdat het niet ijsvrij kan worden gehouden. Dunne geluidsreducerende deklagen (het zgn. AGT-mengsel) leveren ook een geluidsreductie op. Maar het akoestisch voordeel neemt af in de tijd en de toplaag slijt snel, waardoor het ook duur is. AWV laat stille wegverhardingen aanleggen langs wegen waar meer dan 3 miljoen voertuigen per jaar passeren en bepaalt de prioriteit in functie van het aantal woningen die binnen een geluidscontour liggen hoger dan 60 dB of 70 dB.

​

Sinds kort ligt er in de Noorderlaan in Gent 44 m. ultrastil wegdek, bestaande uit een mengeling van rubber, steentjes en bindmiddel (het zgn. poro-elastisch wegdek). De eerste resultaten uit het buitenland wijzen op een geluidsvermindering van 6,5 tot 10 dB. Maar 1 à 2 jaar na de aanleg van een poro-elastisch wegdek, o.a. ook in Herzele, traden er problemen op. Het zal wellicht nog vele jaren duren alvorens er ter zake conclusies kunnen getrokken worden. 

   

Intussen is een geluidsscherm nog altijd de meest toegepaste maatregel. Als de schermen goed geplaatst zijn, daalt het geluid met 10 dB voor de woningen die dicht bij de weg zijn gelegen. Vanaf 250 m. is de geluidsreductie moeilijk waarneembaar. Ook hier hanteert AWV een prioriteitenlijst op basis van de gemeten geluidshinder. De stad (of gemeente) heeft een beperkt initiatiefrecht. Als de lokale overheid een geluidsscherm wil plaatsen, die niet op deze lijst staat, dan moet zij financieel bijdragen in de investering.

​

In september 2011 werd van 77 tot 81 dB gemeten aan de Heerweg-Zuid 319. Metingen in de Langeplankstraat, Maaltemeers en de Heerweg-Zuid in september 2016 varieerden tussen 61 en 71 dB. Vandaar dat er, weliswaar met vertraging, dit jaar ook in Zwijnaarde nieuwe geluidsschermen worden geplaatst, respectievelijk langs de E17 en E40. 

Als de weg boven het maaiveld ligt, draagt het geluid verder omdat de bodemdemping kleiner is. Een dicht bos van minstens 100 meter breedte kan het geluid met 3 à 5 dB reduceren.  

​

In sommige gevallen kan ook een betere akoestische isolatie van bestaande woningen de geluidshinder beperken. In theorie zouden er ook drastische maatregelen kunnen genomen worden, zoals het omleiden van zwaar vrachtverkeer of een bouwverbod naast snelwegen en het onteigenen van de slechtst gelegen woningen. In realiteit gebeurt dit echter niet.

bottom of page